ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΩΡΟΥ: Στροφείς Νοήματος/ Workshop Swivels of Meaning
ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ_ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ_
ΤΟΜΕΑΣ ΙΙΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ: Γεωργία Αντζάμπου, υποψήφια διδάκτωρ ΕΜΠ
Χρυσούλα Καραδήμα, υποψήφια διδάκτωρ ΕΜΠ
ΧΟΡΕΥΤΡΙΕΣ: Πηγή Λομπότεση, Άννα Ουζουνίδου
ΧΩΡΟΣ: Πλατεία Δικαιοσύνης, Στοά Βιβλίου, Αθήνα
Το εργαστήριο πραγματοποιείται στα πλαίσια του μαθήματος ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 6A: ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΟΡΙΖΕΙ ΧΩΡΟ (ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ) με στόχο την «Κατασκευή του εκθέματος _ Η σύνθεση των δύο».
«Στη λήθη και όχι στη μνήμη είναι το σημείο εκκίνησης για την αξιοποίηση της εμπειρίας”
Το εργαστήριο επιχειρεί να εισάγει την ιδέα της κίνησης του σώματος με δύο τρόπους:
- ως εργαλείο οργάνωσης της αντίληψης
- ως μορφή οργάνωσης που εναποτίθεται και αλληλεπιδρά στο συγκεκριμένο χωρικό πεδίο.
Σε αυτό το πλαίσιο το εργαστήριο έχει διπλή στόχευση σε σχέση με το μάθημα:
Αφενός η χορογραφημένη κινητική δράση (performance) μεταξύ των δύο χορευτριών να εκληφθεί ως έναυσμα για την οργάνωση σχέσεων και χωρικών συνδέσεων μεταξύ των πιθανών “εκθεσιακών αντικειμένων”, αφετέρου να ενεργοποιήσει μέσω της κιναισθησίας, βιωματικές αναγνώσεις του χωρικού πεδίου.
Κεντρική έννοια για το συσχετισμό της performance με την πλοήγηση στο φυσικό χώρο και την οργάνωσή του είναι η έννοια του cue. Τα cues στην performance είναι λέξεις, κινήσεις, θέσεις στο χώρο και γενικά σινιάλα που πυροδοτούν μια μεταβολή στην εξέλιξη δράσης.
Α. Εισαγωγή
Παρακολούθηση κινητικής φόρμας/ δράσης από τις χορεύτριες.
Οι σπουδαστές/στριες αρχικά παρακολουθούν μια σύντομη performance σε τρία μέρη.
Οι χορεύτριες χρησιμοποιώντας κινητικές φράσεις αναγνώσκουν το χώρο με συμβολικό τρόπο. Πιο συγκεκριμένα, εκτελουν βάδισμα, σινιάλα, μετρήματα, όρια, συνέχειες, κατώφλια.
> Ζητούμενο είναι κατά τη διάρκεια της κάθε δράσης να σχεδιαστούν διαγράμματα και να δοθούν λέξεις- έννοιες που να αποδίδουν τη σχέση των δύο χορευτριών και τη σχέση τους με το χώρο.
Δείτε εδώ βίντεο του Α΄μέρους.
Β. Βιωματική αναγνώριση του χώρου /Αναγνώριση των cues του χώρου
Άσκηση 1 : Περιπλάνηση με πλήρη σωματική συνείδηση
Οι σπουδαστές/στριες καλούνται να αναγνώσουν το χώρο με το σώμα τους και μέσω των αισθήσεων. Μια εικόνα, ένας ήχος, μια μυρωδιά, η υφή, η αίσθηση του οικείου/ ανοίκειου (cues) λειτουργούν όχι σαν απλά ερεθίσματα αλλά σαν αιφνίδιες αποκαλύψεις του χώρου. Περπατούν με αφυπνισμένες αισθήσεις εξερευνώντας τα διάφορα σημεία του χώρου. Έχουν τη δυνατότητα να πειραματιστούν με το περπάτημα. Το περπάτημα σταδιακά αποκτά τα χαρακτηριστικά της περιπλάνησης ως τέχνη η οποία δεν είναι η αργόσυρτη αλλαγή κτιριακού περιβάλλοντος αλλά η πυροδότηση αναπάντεχων εφήμερων συμβάντων.
Παρατηρούμε:
– Το pattern του περπατήματος, γραμμικό ή καμπύλο,
– Tο χρόνο (το ρυθμό που αποκτά το περπάτημα), γρήγορα – αργά, με παύσεις, τα σημεία του χώρου που δημιουργούν αυτές τις χρονικές διαφορές,
– Tην εγγύτητα των σωμάτων, που συν-κινούνται και εισάγουν το στοιχείο της τυχαιότητας,
– Tο εν δυνάμει μοτίβο περπατήματος, το οποίο παράγεται και επαναλαμβάνεται.
Στόχος της άσκηση είναι να γίνει κατανοητός ο χώρος με το σώμα. Στο τέλος της άσκησης θα έχει αποκτηθεί μια γνώση του προσωπικού περπατήματος και των σημείων του χώρου (cues) τα οποία πυροδότησαν τις αισθήσεις. Για παράδειγμα, σημεία έντονης μεταβολής της εμπειρίας ή της ατμόσφαιρας, εκτροπή προς το αναπάντεχο, έναρξη μιας αλληλουχίας συνειρμών, αναφορών σημεία πολλαπλών επιλογών.
> Ζητούμενο είναι να κρατηθούν σημειώσεις υπό μορφή λέξεων, σκίτσων, διαγραμμάτων της διαδρομής που έχει διανυθεί στο χώρο , όσο και των cues που έχουν εντοπισθεί.
Άσκηση 2: Δυαδικότητα
Οι σπουδαστές/στριες χωρίζονται σε ζεύγη Α,Β και ακολουθούν την εξής οδηγία: ο Α ανακαλεί τη διαδρομή του και τον τρόπο βάδισης από την άσκηση 1 ενώ ο Β ακολουθεί τον Α αντιγράφοντας τον τρόπο και τις ποιότητες του περπατήματος του Α, όχι μηχανικά αλλά βιώνοντας την κιναισθητική εμπειρία.
Επανάληψη αντιστρέφοντας τους ρόλους.
Στο τέλος της άσκησης το κάθε ζεύγος συζητά και καταγράφει τη σωματική εμπειρία επισημαίνοντας, τα cues, τις μεταξύ τους ομοιότητες και διαφορές, τις χωρικές σχέσεις που δημιουργούνται.
> Ζητούμενο της άσκησης είναι οι σπουδαστές/στριες να περιγράψουν υπό μορφή λέξεων, σκίτσων, διαγραμμάτων ο ένας την περιπλάνηση του άλλου.